استاد فاطمی نیا در جلسه‌ای با ذکر چند نکته اخلاقی و عرفانی فرمود: خدمت آیت الله بهاالدینی رسیدم. گفتم آقا راز مقام و رتبه سید سکوت چه بود؟ آقا دست بالا آورد و اشاره به دهان کرد. خدا شاهد است الان مردم خیلی دست کم گرفته‌اند آبرو بردن را.
ببینید؛ خدا چند گناه را نمی‌بخشد:

1- عمدا نماز نخواندن
2- به ناحق آدم کشتن
3- عقوق والدین
4- آبرو بردن.

این گناهان اینقدر نحس هستند که صاحبانشان گاهی موفق به توبه نمی‌شوند.
پسر یکی از بزرگان علما که در زمان خودش استادالعلما بود، برای من تعریف می‌کرد: «به پدرم گفتم پدر تو دریای علم هستی. اگر بنا باشد یک نصیحت به من بکنی چه می‌گویی؟ می‌گفت پدرم سرش را انداخت پایین. بعد سرش را بالا آورد و گفت آبروی کسی را نبر!» الان در زمان ما هیئتی‌ها، مسجدی‌ها و مقدس‌ها آبرو می‌برند.

عزیز من اسلام می‌خواهد آبروی فرد حفظ شود. شما با این مشکل داری؟ دقت کنید که بعضی‌ها با زبانشان می‌روند جهنم.

روایت داریم که می‌فرماید اغلب جهنمی‌ها، جهنمی زبان هستند. فکر نکنید همه شراب می‌خورند و از دیوار مردم بالا می‌روند. یک مشت مومن مقدس را می‌آورند جهنم. ای آقا تو که همیشه هیأت بودی! مسجد بودی! بله. توی صفوف جماعت می نشینند آبرو می‌برند.

امیرالمومنین به حارث همدانی می‌فرماید:
اگر هر چه را که می‌شنوی بگویی؛ دروغگو هستی.

گناهکار چند نوع است:
عده‌ای گناه می‌کنند، بعد ناراحت و پشیمان می‌شوند؛ سوزوگداز دارند؛ توبه می‌کنند و هرگز فکر نمی‌کنند که روزی این توبه را بشکنند؛ اما دوباره می‌شکنند. دوباره، سه باره، ده باره. در حدیث داریم که این اگر در تمام توبه شکستن ها سوز و گداز واقعی داشته باشد، در نهایت بر شیطان پیروز می‌شود.

      قال الرضا (علیه السلام):

 الامام ....الاخُ الشَّقیِقُ وَ الأ ُمُّ البَرَّةُ بِالوَلَدِ الصَّغیرِ

امام (همچون) برادری دلسوز و مادری مهربان نسبت به فرزند کوچک است.

دیوارهای شهر طوس کم­کم از دور دیده می­شد و کاروان در کمال آرامش و جلالت و هیبت به مسیر خود ادامه می­داد. اما ناگهان صدای ضجه و شیونی به گوش رسید. امام علیه السلام توقف نمودند و نگاهی به اطراف کردند.

کمی دورتر جمعی در حال تشییع جنازه­ بودند و اطرافیانش فریار برآورده بودند و اشک می ریختند. و فغان و فریاد اطرافیان آسمان را پر کرده است.

ناگهان امام پا از رکاب اسب خارج نموده و با شتاب به سوی آن جمع حرکت کردند؛ و به محض آنکه به جنازه رسیدند، آن را همچون مادری که نوزاد خود را در بغل می گیرد، جنازه را در بغل گرفتند؛ و پس از اندکی فرمودند: هرکس جنازه­ی یکی از دوستان ما (اهل بیت علیهم السلام) را تشییع نماید؛ همچون کودکی که از مادر متولد می­شود، پاک از هرگونه گناه شود.

آنگاه تشییع ادامه یافت تا به نزدیک قبری که از قبل برای او  مهیا شده بودند رسیدند.

در این هنگام امام علیه السلام مردم را کنار زدند، شتابان به طرف میت رفته، خود را به آن رساندند، دست مبارک را بر سینه­اش گذاشته و او را به نام و نام پدرش صدا زدند و فرمودند: بهشت بر تو بشارت باد. از این لحظه به بعد دیگر ترس و وحشتی نخواهی داشت.

راوی این ماجرا می گوید: عرض کردم ای فرزند رسول خدا صلی­الله­علیه­و­آله، جانم فدایتان باد! آیا این میت را  می­شناختید؟ درحالی که شما قبلاً هیچ­گاه به این­جا نیامده بودید! امام علیه السلام فرمودند:

« آیا نمی­دانی که اعمال شیعیان ما، در هر صبح و شب بر ما اهل بیت عرضه و آشکار می­شود؟ پس اگر تقصیر و خطایی در اعمال­شان ببینیم از خداوند متعال برای آنها تقاضای عفو و بخشش می­کنیم و اگر عمل صالح و خیری ببینیم، خداوند را شکر نموده و از او برایشان پاداش نیکو طلب می­نماییم، پس چگونه آنها را نشناسیم.» 

برگرفته از کتاب  تجـلّی آفتــاب به قلم : دکتر حسین ضرابی

بی مقدمه عرض کنم   :

امر به معروف چیست؟ 

نهی از منکر چیست؟ 

احکام فقهی آن کدام است؟ 

شرائط اخلاقی آن چیست؟ و ....

سعی می کنم برخی از مطالب را به نحو مختصر و متناسب با حال و روز وبلاگ بیان کنم و شبهات پیرامون آن را جواب دهم 

من باب مقدمه:

در احکام   دین، به تمام واجبات   و مستحبات   معروف و به تمام محرمات و مکروهات منکر گفته می‌شود بنابراین واداشتن افراد جامعه به انجام کارهای واجب و مستحب امر به معروف و بازداشتن آنها از کارهای حرام و مکروه نهی از منکر است.

امر به معروف و نهى از منکر, واجب کفایى است که اگر افرادى - به قدر کفایت - به انجام آن اقدام کنند, از دیگران ساقط مى شود. و اگر همهء افراد آن را ترک کرده باشند, چنانچه شرایط آن موجود باشد, همهء آنها ترک واجب کرده اند.

حضرت امام در توضیح المسائل خود می فرماید:

2786 امر به معروف و نهى از منکر با شرایط‏ى که ذکر خواهد شد، واجب است، و ترک آن معصیت است. و در مستحبات و مکروهات، امر و نهى مستحب است.

که مباحث پیرامونبه تدریج بیان خواهد شد 

......

ده درس مهم امر به معروف و نهی از منکر


  امر به معروف، نشانه عشق انسان به مکتب است.
* امر به معروف، نشانه علاقه انسان به سلامت جامعه است.
* امر به معروف، نشانه فطرت بیدار جامعه است.
* امر به معروف، مایه تشویق نیکوکاران جامعه است.
* امر به معروف، مایه تذکر و آگاه کردن افراد جاهل است.
* امر به معروف و نهى از منکر، گاز و ترمزى است که ماشین جامعه را هدایت مى‏ کند.
* امر به معروف و نهى از منکر والدین است که اساس تربیت کودک را تشکیل مى ‏دهد.
* امر به معروف، سبب دلگرمى و تقویت افراد کم اراده مى‏شود.
* امر به معروف، نشانه حضور در صحنه است.
* نهى از منکر، جبران کننده کمبود تقواى بعضى از افراد جامعه است.
* امر به معروف، جامعه را رشد مى‏دهد و نهى از منکر، جامعه را از سقوط نجات مى ‏دهد.
* امر به معروف و نهى از منکر، نشانه غیرت دینى و احساس مسئولیت است.
* امر به معروف و نهى از منکر، نوعى نظارت عمومى است.

داستان حضرت ابراهیم:

حضرت ابراهیم که عموى خود را بت پرست مى‏ دید، براى بازداشتن او از این کار به او گفت: این مجسمه‏ هایى که شما پایبند عبادت آنها شده‏ اید، چه معنا دارد؟

 اِذْ قالَ ِلاَبیهِ و قَوْمِه ما هذِه التَّماثیلُ التَّى اَنتُم لَها عاکِفُون 

از این بیان بسیار کوتاه، به چند اصل مهم در امر به معروف و نهى از منکر پى مى‏ بریم:
  کسى که امر به معروف مى‏ کند، باید از رشد و کفایت خاصى برخوردار باشد.
  در امر و نهى شرط سنى وجود ندارد. قالَ ِلاَبیه
  امر و نهى را از نزدیکان شروع کنیم. قالَ ِلاَبیه
در نهى از منکر، ابتدا از منکرات بزرگ شروع کنیم. ما هذِهِ التَّماثیل
در امر و نهى، مردم را به کرامت و شخصیت خودشان متوجه سازیم. اَنتُم لَها عاکِفُون
در نهى از منکر، گاهى باید یک نفر در برابر گروهى قرار گیرد. لاَبیهِ و قَوْمِه
در امر و نهى با شیوه سؤال، وجدانها را بیدار کنیم. ما هذِهِ التَّماثیل
در امر و نهى، قاطعیت و صراحت داشته باشیم. اَنْتُم وَ آبائکُم 

بهترین امت:

قرآن خطاب به مسلمانان مى‏ فرماید: کُنْتُم خَیرَ اُمَّةٍ اُخرِجَت لِلنّاسِ تَأمُرُونَ بِالْمَعروفِ و تَنْهَوْن عن الْمُنکَرِ تُؤمِنُونَ بِاللّه شما بهترین امتى هستید که بر مردم ظاهر شده‏ اید؛ به شرط آنکه امر به معروف و نهى از منکر کنید.
امر به معروف کارى است که خداوند انجام مى‏ دهد:
اِنَّ اللّهَ یَأمُرُ بِالعَدْلِ و الاِحسانِ
چنانکه امر به منکر کار شیطان است:
الشَّیْطانُ یَعِدُکُمُ الفَقرَ و یَأمُرُکُم بِالفَحشاء
امر به معروف یک وظیفه عمومى است. قرآن مى‏ فرماید: تمام مردان و زنان با ایمان نسبت به یکدیگر حق ولایت دارند تا یکدیگر را به معروف سفارش کنند و از منکر باز دارند.
البتّه همواره در قرآن، امر به معروف، مقدم بر نهى از منکر به کار رفته است تا بفهماند که کارها را از راه مثبت پیگیرى کنید و در جامعه، تنها انتقاد کننده نباشید.